سیستم مدیریت محتوا (cms) چیست؟

یک سیستم مدیریت محتوا (cms) چه امکاناتی دارد ؟

اکثر این سیستم ها طیف وسیعی از امکانات  در ورژن های مختلف و با قابلیت های مختلف به بازار عرضه میشوند . البته قابلیت بروز کردن اطلاعات در همه مشترک است اما قابلیت های ویژه دیگری دارند که با قیمت های مختلف بشما پیشنهاد میدهند . از جمله:
۱- مدیریت اطلاعات فرستاده شده توسط کاربران و تایید اطلاعات
۲- چند زبانه بودن
۳- ایجاد نقشه سایت داینامیک
۴- امکان ایجاد تجارت الکترونیک یا فروشگاه مجازی
۵- ایجاد فرم برای دریافت اطلاعات کاربران
۶- بهینه سازی تصاویر آپلود شده
۷- ایجاد و بروز کردن متا تگ ها
۸- امکان جستجو در مطالب سایت
۹- امنیت بیشتر
۱۰- گزارش آمار بازدید از صفحات
۱۱- CMS های اطلاعاتی:
دراین سیستم معمولا کار طراحی صفحات سایت را انجام نمیدهند . بلکه کارشان مدیریت اطلاعات یک سایت است . امکاناتی که این سیستم ها دارند تقریبا بشرح زیر است :
۱- امکان فرستادن اطلاعات به سایت توسط چند کاربر
۲- آرشیو بندی اتوماتیک اطلاعات بر اساس تاریخ و موضوع
۳- ایجاد امکان جستجو در اطلاعات قبلی
۴- ایجاد لینک دائم برای هر مطلب و متا تگ برای آن
۵- و امکانات جانبی دیگر مثلا ایجاد یک صفحه بعنوان لینکستان

مزایای طراحی سایت با استفاده از CMS:

در زیر برخی مزایای ایجاد یک وب سایت از طریق سیستمهای مدیریت محتوای فهرست شده است:
۱- مدیریت کاربران : مدیریت کابران و تعیین سطوح دسترسی در کل طراحی سایت به صورت جامع و توسط سیستم صورت می گیرد.
۲- گسترش پذیری: برای توسعه اطلاعاتی در CMS نیاز به تغییرات بنیادی در سیستم نمی باشد و از این رو کم هزینه است.

۳- ایجاد صفحه ای جدید:تمامی صفحات جدید برپایه پیش فرض هایی که از قبل تعریف شده اند ایجاد و تمامی لینک ها به طور خودکار بروز رسانی می شود. این فرآیند به طور کامل قابل بازرسی مجدد می باشد.

۴- طبقه بندی اطلاعات: اطلاعات توسط یک روش واحد طبقه بندی و در دسترس مشاهده کنندگان قرار می گیرد.

۵- جستجو :در محتوی سایت به دلیل رعایت قالب ها، نمایه سازی صفحات در زمان ایجاد سریع و کارا است. و از یک مکانیزم عمومی برای جستجو در کل سایت استفاده می شود.

۶-یکنواختی و یکسانی محتوی:الگوها از محتویات سایت مجزا می باشند و در نتیجه به طور یکسان و یکنواخت قابل بکارگیری هستند.

۷- تغییر قالب نمایشی سایت:به دلیل جدا بودن محتوی از الگوها و قالب های نمایش به سادگی می توان ظاهر سایت را تغییر داد.

۸-فرآیند جریان کار با سیستم مدیریت محتوا:موتور جریان کار CMS با اجرای خودکار فرآیند انتشار محتوی و ضبط تمامی عملیات جهت وارسی و بازرسی مجدد در مراحل مختلف، پس از تایید نهایی محتوی به صورت خودکار منتشر می شوند.
۹- زمان انتشار: محتوی به سرعت و پس از تایید به صورت خودکار منتشر می شود.

۱۰- شواهد حقوقی : شواهد تغییر و یا انتشار اطلاعات بطور خودکار توسط سیستم ضبط می شود.

معایب طراحی سایت بدون استفاده از CMS:

۱- مدیریت کاربران : ایجاد مدیریت کاربران به عهده تولید کننده است. کاربران برای ورود به بخشهای مختلف سایت باید در جاهای مختلف اعتبار سنجی شوند.
۲- گسترش پذیری: توسعه بخشهای مختلف و تغییرات در محتوای سایت زمانگیر و پر هزینه است.
۳- ایجاد صفحه ای جدید: تمامی صفحات بااستفاده از صفحات قبل ایجاد می گردد. نقشه سایت و تمامی لینکها باید به طور دستی بروزرسانی گردند.
۴- طبقه بندی اطلاعات: طبقه بندی اطلاعات توسط کاربر صورت می گیرد و به ازای تغییر در طبقه بندی، تغییرات در حجم زیادی صورت می گیرد.
۵- جستجو: روالهای جستجو در بخش های مختلف متفاوت است. وظیفه نمایه سازی و ایجاد تسهیلات لازم برای جستجو در یک بخش به صورت دستی صورت می گیرد.
۶-یکنواختی و یکسانی محتوی: محتوی و الگوهای نمایش به طور کامل آمیخته هستند و در نتیجه تغییرات در سایت را با مشکل روبرو می سازند.
۷- تغییر قالب نمایشی سایت: به دلیل یکپارچگی محتوی و قالب های نمایشی، تغییر ظاهر سایت به محتوی سایت نیز مرتبط می گردد.
8-فرآیند جریان کار با سیستم مدیریت محتوا: جریان کار عموما توسط email به صورت دوره های خاص مشخص می شود. Email ها به افراد مختلف سازمان ارسال می شوند و در نتیجه با تایید نهایی محتوی به صورت دستی منتشر می شوند.
۹- زمان انتشار: محتوی در زمانهایی که مدیر سایت در دسترس باشد بروز رسانی می گردند. چند روز برای رفع خطا ها و پیکر بندی مجدد صرف می گردد.
۱۰- شواهد حقوقی : جمع آوری شواهد و ضبط آنها از وظایٿ افراد است. تغییرات به صورت دستی و ایجاد log از محتوی به سختی و به صورت دستی تهیه می شود.

تفاوت پورتال با وب سایت در چیست؟

ارائه یک تعریف مشخص از پورتال همواره یک چالش بوده است. شاید واژه پورتال (به معنی دروازه یا محل ورود به یک شهر)، تا بحال بیشترین کاربرد را در IT داشته است. طبق تعاریفی که تا بحال ارائه شده است، پورتال را می توان یک مرکز ارائه خدمات و اطلاعات اینترنتی دانست که بر چهار پایه اصلی استوار است:
۱-  انطباق پذیری
2 –  اختصاصی کردن
۳- یکپارچه سازی
۴- پشتیبانی انجمنهای اینترنتی
پورتال یک سیستم کاربر محور است. به این معنی که تمام امکانات پورتال بر این اساس پیش بینی شده است تا جوابگوی نیاز های کاربران با سلایق، علاقمندیها، سنین و رده های کاری متفاوت باشد. امکاناتی مثل پست الکترونیکی، گفتگو ، انجمنهای اینترنتی و … همه برای آن است که کاربران را به هر شکل ممکن به پورتال دعوت نماید.
درحالیکه یک وب سایت، یک سیستم موضوع محور است. درست است در هر وب سایت، امکاناتی برای کاربران مختلف پیش بینی می شود، اما باید به این نکته توجه داشت که کاربری که با یک وب سایت کار می کند باید به شکلی به موضوع وب سایت مرتبط یا علاقمند باشد. و بالاخره اینکه، یکی از مهمترین جنبه های تفاوت بین پورتال و وب سایت جنبه اقتصادی آن است. پورتال ها عموماً برای کسب درآمد ساخته شده اند. بیشتر پورتال ها درآمد های خود را از طریق تبلیغات کسب می نمایند.
همانطور که از اسم CMS پیداست برای مدیریت محتوای سایت استفاده می شود مثلا سایتی رو فرض کنید که هر روز یک نرم افزار درر بخش های مختلف معرفی میکند خوب اینجا به راحتی می توان از یک CMS استفاده کرد که بخش های مختلف رو پشتیبانی کند. اینجا شما می توانید یه ساختار کلی برای اکثر بخش ها در نظر بگیرید!
اما پرتال ها عموما از یک مجموعه application ها یا برنامه ها ساخته می شوند که در آن کارهای هر بخش جدا از سایر بخش ها انجام میشود! یعنی نمی توانید مثل حالت اول برای آن یه چهارچوب یا ساختار مشخص در نظر بگیرید مثلا سایت Yahoo! رو در نظر بگیرید دارای قسمت های مختلفی است که معمولا در قالب سیستم مدیریت محتوا قابل تعریف نیست! بعضی مواقع می توان CMS ها رو هم با کمی تغییر به جای پرتال ها استفاده کرد اما کار معقولی به نظر نمی آید.

انواع سیستم مدیریت محتوا  به لحاظ نرم افزاری

این سیستم ها دارای انواع گوناگونی هستند . از نظر طرز تلقی نرم افزار از محتوا و سیاست کلی و محوری به روزرسانی می توانند در یکی از دسته های زیر طبقه بندی شوند :

سیستم مدیریت محتوای صفحه محور (page base cms) :
این نرم افزارها واحد اطلاعاتی وب سایت را صفحه در نظر گرفته اند . به عبارت دیگر سایت را هویتی متشکل از صفحات می دانند و لذا تمام سعی خود را مصروف مدیریت صفحه می کنند و به مدیر سایت امکان ایجاد صفحاتی مجزا , دارای لینک به دیگر صفحات , و قابل ذخیره سازی روی سرور هاست به یکی از فرمت های htm , html , asp , php , jsp , … را می دهند.

نقطه کمال اینگونه سیستم های مدیریت محتوا ها حداکثر پیاده سازی محیطی با توانایی های macromedia dreamwaver است . جستجو در این سایت ها بر اساس اطلاعات متنی موجود در صفحات است و عبارت search شده را در هر صفحه ای که یافت , لینک آن صفحه را خواهد آورد . استفاده از اینگونه نرم افزارهای مدیریت محتوا دارای ویژگی ها و مزایا و معایبی است :
1- با اینگونه سیستم ها می توان وب سایت های مقیاس کوچک (small web) – از 10 صفحه تا 100صفحه – و وب سایت های مقیاس متوسط (medium web) – از 100 صفحه تا 1000 صفحه – را پیاده سازی کرد . لکن راهه اندازییی سایت های مقیاس بزرگ (large web) – از 1000 تا 10000 صفحه – و بالاتر با این چنین سیستم های مدیریت محتوایی میسر نیست. زیرا اینگونه نرم افزارهایی مدیریت محتوی , اصولا از بانک اطلاعاتی استفاده نمی کنند و ایجاد صفحات بصورت دستی است .

2 – انعطاف پذیری فوق العاده ای در طراحی دلخواه ظاهر گرافیکی صفحات اصلی و صفحات داخلی وب سایت در اختیار می گذارند ، به نحوی که کاربر می تواند هر کدام از صفحات داخلی خود را به نحو دلخواه طراحی کند.البته تغییر کلیات گرافیکی وب سایت از صفحات اول به صفحات داخلی , در هیچ وب سایت رسمی جایگاهی ندارد و اگر در سایتی مانند yahoo با حرکت به صفات داخلی شمای وب سایت عوض می شود به این خاطر است که مثلا بخش آب و هوای یاهو weather.yahoo.com خود در واقع وب سایتی مجزا با کارکردی مجزا است که بصورت زیرمجموعه ای از مجموعه عظیم یاهو دیده می شود .
3 –  کاربری که قصد دارد سایت خود را با چنین نرم افزارهای مدیریت محتوایی مدیریت کند , باید تا حدود زیادی از طراحی وب و html سر در بیاورد . به عبارت دیگر کاربری این سیستم های مدیریت محتوا , مانند کاربری microsoft front page یا macromedia dreamwaver می باشد با این تفاوت که این نرم افزار تحت وب است .امروزه که نرم افزارهای microsoft front page یا macromedia dreamwaver خود امکان اتصال با وب هاست را دارند و کسی که به کاربری انها آشنا باشد براحتی می تواند از روی کامپیوتر خود سایت را بصورت page base مدیریت کند ، نیازی به خرید نرم افزار سیستم مدیریت محتوای تحت وب به شکل صفحه محور نیست .

سیستم مدیریت محتوای قابلیت محور (future base cms):
این گونه سیستم ها بر اساس قابلیت های مورد نیاز مشتریان بنیان گذاری شده اند . به عبارت دیگر اکثر وب سایتهای اطلاع رسانی و پرتال های اینترنتی متشکل از بخش های مختلفی می شوند که معمولا عبارت است از : مدیریت منو ، مدیریت گالری تصاویر یا آلبوم عکس ، مدیریت اعضا ، مدیریت لینکستان و … .بنابراین ، در اینگونه از نرم افزارها ی مدیریت محتوا , مدیر سایت ، صفحات را مدیریت نمی کند , بلکه با استفاده از قابلیت های مذکور , محتوا را وارد در ساختار بانک اطلاعایتی می نماید و سپس خود نرم افزار cms ، اطلاعات را در قالب صفحات سازماندهی خواهد کرد .
به این ترتیب مدیر وب سایت بدون آشنایی با آنچه در پس پرده مسائل فنی اتفاق می افتد اطلاعات را در فرم ها وارد کرده و سیستم با ذخیره سازی این اطلاعات در بانک اطلاعاتی , سایت را سازماندهی می کند .

محاسن و معایب این گونه از نرم افزارهای مدیریت محتوا عبارتند از :
با اینگونه سیستم ها می توان علاوه بر سایت های مقیاس کوچک و مقیاس متوسط , وب سایت های مقیاس بزرگ large web از 1000 تا 10000 صفحه و بالاتر را نیز به راحتی طراحی و پیاده سازی نمود . زیرا اینگونه نرم افزارها اصولا از بانک اطلاعاتی استفاده می کنند و ایجاد صفحات بصورت اتوماتیک است .
اینگونه نرم افزارهای مدیریت محتوا  انعطاف زیادی در طراحی ظاهر گرافیکی ساختار کلی سایت ندارند و لذا همیشه شمای گرافیکی ثابتی بر همه صفحات حاکم است . گرچه طراحی داخلی صفحات می تواند بسیار قوی انجام شود .